Ảnh 1.

 Người ta biết đến Lê Bá Đảng như một hoạ sĩ người Việt thành danh ở Châu Âu với những nét đặc sắc của một người phương Đông sống và lập nghiệp ngay tại một trung tâm nghệ thuật của phương Tây là nước Pháp. 

 

Ông được trong nước biết đến kể từ sau khi đất nước thống nhất qua những cuộc triển lãm và nhưng lần về nước của ông mang theo nhiều ý tưởng muốn xây dựng những “không gian Lê Bá Đảng” gắn với những vùng đất linh thiêng như Sóc Sơn, Vọng Vảnh hay Điện Biên, Đường Hồ Chí Minh. Đúng là có nhiều ước vọng lớn chưa thành nhưng từ năm 2006, bên sông Hương thơ mộng ở Huế một toà biệt thự cũ đã được dành làm Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng.

 

Ảnh 2.

 

Năm nay đã bước qua tuổi 90 (sinh năm 1921) Lê Bá Đảng gửi về những tác phẩm bổ sung cho bộ sưu tập của ông ở trong nước. Một phần của bộ sưu tập ấy đã đựoc trưng bày để mọi người hiểu hơn về một Lê Bá Đảng nghệ sĩ cũng lại là một chiến sĩ. Nghệ thuật sáng tạo của ông có thể bay rất xa nhưng tâm hồn của ông luôn được neo chặt vào những vấn đề của quê hương Việt Nam, nhất là trong những năm tháng của cuộc chiến tranh cách mạng, chiến tranh giải phóng.

 

Ảnh 3.

 

Năm 1946, khi còn là một chàng trai đăng lính thợ để sang nước Pháp thời Thế chiến II. Lê Bá Đảng (đeo kính) đầy hứng khởi đi đón Chủ tịch Hồ Chí Minh đang thăm nước Pháp, người sau này đã trở thành vị chủ tướng của cuộc chiến tranh cách mạng chống thực dân (ảnh 1). Ông đã đón nhận tin đại thắng ở Điện Biên Phủ bằng nhiều bức ký hoạ bằng mực đen cảm nhận qua trí tưởng tượng của mình (ảnh 2 và 3). Trong những năm tháng Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh ở Việt Nam, chữ ký của Lê Bá Đảng bên cạnh chữ ký của danh hoạ Picasso, các nhà văn L.Aragon. Simone de Beauvoir và nhiều trí thức danh tiếng Pháp trong lời kêu gọi: “...Lập lại hoà bình, tùy thuộc sự tôn trọng vào luật pháp của dân tộc Việt Nam là thuộc quyền sở hữu hoàn toàn của dân tộc ấy... Hoà bình không thể thiết lập nếu không có sự lãnh đạo của quân kháng chiến, mặt trận giải phóng và sự rút lui hoàn toàn của quân đội Mỹ” (ảnh 4).

 

Ảnh 4.

 

Được nhà thơ Xuân Thuỷ và phái đoàn Việt Nam tham gia đàm phán ở Paris tặng một số mảnh xác máy Mỹ, trong đó có cả B52, Lê Bá Đảng đã tạo nên những tác phẩm điêu khắc độc đáo. Một trong những tác phẩm là hình con voi, trên đó có con châu chấu nhỏ, hình ảnh chiến sĩ Việt Nam bắt phi công Mỹ và câu ca dao “Nực cười châu chấu đấu voi - Tưởng rằng chấu ngã ai ngờ voi nghiêng” (ảnh 5). Câu này đã một lần Bác Hồ dùng để minh hoạ với một nhà báo phương Tây về cái “nghich lý” tất yếu khẳng định niềm tin tất thắng của cuộc chiến tranh cách mạng mà dân tộc Việt Nam đang tiến hành.

 

Đó chỉ là một vài trong nhiều tác phẩm được trưng bày tại cuộc triển lãm này.

 

Ảnh 5.