Triển lãm “Chiến tranh trong nghệ thuật Lê Bá Đảng” vừa diễn ra chiều 24/4 tại Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng, số 15 đường Lê Lợi (TP Huế) nhằm chào mừng kỷ niệm 40 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất tổ quốc và hưởng ứng Festival nghề truyền thống Huế từ 28/4-3/5.
Những tác phẩm về đề tài chiến tranh đã được cố họa sĩ Lê Bá Đảng thể hiện thể hiện rất riêng với những gam màu hiện hữu đầy tâm trạng của con người nặng lòng với quê hương. Khi quê hương đang chìm trong khói lửa chiến tranh, họa sĩ đã cùng với những họa sĩ nổi tiếng thế giới như Picasso, Matta, Pigion… kêu gọi các văn nghệ sĩ, trí thức trên thế giới tham gia vào “Ngày vì trí thức Việt Nam”, ký vào văn bản để đấu tranh vì hòa bình và chống chiến tranh Việt Nam.
Bên cạnh đó, họa sĩ đã dùng bút, giấy, sơn, cọ, màu… thể hiện qua những tác phẩm nghệ thuật làm “vũ khí” chống giặc. Nỗi đau, sự hy sinh mất mát, sự tàn khốc chiến tranh cũng như tinh thần chiến đấu bất khuất, lạc quan, tràn đầy niềm tin chiến thắng của dân tộc Việt Nam được ông thể hệ qua các chủ đề như Hậu quả chiến tranh, Chiến thắng Điện Biên Phủ, Hạt gạo Trường Sơn, Đường mòn Hồ Chí Minh, Bàn chân Giao chỉ…
Chủ đề “Đường mòn Hồ Chí Minh” đặc biệt được họa sĩ khắc họa rất chân thật, sống động về con đường mòn huyền thoại dù chỉ vẽ bằng trí tưởng tượng. Bên những mảng màu tối, những đường nét khúc khuỷu, hiểm trở, chông gai của địa hình Trường Sơn, họa sĩ kẻ một đường đỏ thắm xuyên qua. Đường chỉ đỏ chính là con đường huyết mạch để tìm cách sống, tìm cách chiến thắng kẻ thù, là con đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”.
1 trong nhiều tác phẩm chủ đề Đường mòn Hồ Chí Minh Họa sĩ đã từng tâm sự về chủ đề này: “Trong rừng sâu hiểm trở, trên núi dưới đèo, bom đạn liên miên, khí hậu bất thường nhưng con người Việt vẫn sắt đá. Mạch máu hồng vẫn xẻ lối đưa đường, tìm cách SỐNG. Đồng bào tôi mở ra con đường mòn từ Bắc đến Nam với tài trí, sức lực để tìm lẽ sống.
Tôi đắp con đường với màu sắc, với mỹ thuật để tỏ lòng kính trọng những ai đã không tiếc máu xương với con đường này. Tôi đưa vào đấy tất cả tâm hồn, tài nghệ và tấm lòng cao hãnh, kính trọng những con người Việt Nam không chịu khuất phục”.
Ngoài tranh ra, sức sáng tạo của cố họa sĩ chưa dừng lại. Lê Bá Đảng còn dùng xác máy bay B52 của Mỹ bị quân dân ta bắn rơi khi đang oanh tạc trên bầu trời Hà Nội. Những mảnh xác này vào tháng 12/1972 được đồng chí Xuân Thủy, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam tại Hội nghị Paris về Việt Nam mang sang Pháp tặng.
Xác máy bay B52 của giặc Mỹ làm nên tác phẩm Châu chấu đá voi
Cố họa sĩ từ đó đã tạo hình nên tác phẩm độc đáo Châu chấu đá voi với 2 câu thơ “Nực cười châu chấu đá voi/ Tưởng là chấu ngã ai ngờ voi nghiêng” để khẳng định tinh thần quyết chiến quyết thắng, đoàn kết một lòng của dân tộc Việt Nam không chịu lùi bước trước thế lực hùng mạnh…
Xem hết những tác phẩm của người cố họa sĩ tài năng này mới thấy được, đi cùng năm tháng với chiều dài lịch sử dân tộc với chiến tranh biết bao đau thương đã hun đúc các tác phẩm về chiến tranh của Lê Bá Đảng có một nét không lẫn vào ai khác. Đó chính là sự đong đầy tình yêu quê hương, nặng lòng với niềm đau, nỗi buồn, sự bất khuất của dân tộc ta.
Người xem bên các tác phẩm về chiến tranh của Lê Bá Đảng trong chiều khai mạc triển lãm Những tác phẩm đầy day dứt với chủ đề Nỗi đau chiến tranhMảnh máy bay B52 với câu "Nực cười châu chấu đá voi/ Tưởng là chấu ngã ai ngờ voi nghiêng"
Một tác phẩm từ chiến tranh
Những "sợi chỉ đỏ" là "mạch máu hồng" của dân tộc căng đầy trong các bức tranh chủ đề về Đường mòn Hồ Chí Minh
Tác phẩm Có có không không. Triển lãm "Chiến tranh trong nghệ thuật Lê Bá Đảng" sẽ kéo dài đến hết ngày 20/5 Đại Dương